پست 0146

‍‍🤔 تفکر انتقادی (Critical Thinking)

تفکر انتقادی یا سنجشگرانه‌ به نوعی تفکر گفته میشود که در آن شخص تلاش میکند قضاوت خود از یک موضوع را بر پایه ی پرسیدن سوالهای بیطرفانه، جمع آوری اطلاعات از منابع مختلف و آشنایی با تئوریهای متضاد، تحلیل داده ها و مقایسه آنها، و سرانجام نتیجه گیری آگاهانه در مورد آن موضوع بنا کند. مسلما، این روش از تفکر نیازمند تلاش و صرف زمان بسیار برای رسیدن به جواب سوالات هنوز بی پاسخ است. 

تفکر انتقادی یک مهارت است تا یک قابلیت، به این معنا که کودکان با قدرت اندیشه ی انتقادی به دنیا نمی‌آیند. برعکس، از لحاظ فرگشتی، عملکرد شناختی مغز کودک انسان (و غالب نخستیان) بر اساس تقلید از والدین و انتقال اطلاعات از نسلی به نسل دیگر تکامل یافته است. یعنی به طور طبیعی، کودک انسان باید به آنچه که والدین آموزش میدهند بی چون و چرا تکیه کند تا بقای او تضمین شود.  

این در حالیست که پس از گذشتن از سالهای کودکی، فرزند انسان در عصر مدرن نیاز دارد مهارت تفکر انتقادی، یعنی پرسش و جستجو برای جواب را، از والدین و سیستم آموزشی بیاموزد تا بتواند با مسائل پیچیده تر روبرو شود و افقهای علم و تکنولوژی را گسترش دهد. درحالیکه در اکثر کشورها بخصوص ایران، همچنان نوع تربیت والدین بر اساس اطاعت بی چون و چرا و سیستم آموزشی مدارس بر اساس حفظ کردن کتب درسی به جای آموزش روش تحقیق است. این باعث میشود که افراد تربیت یافته در این سیستم از قدرت استدلال و تفکر انتقادی لازم برای رویارویی با سوالات پیچیده که جواب آنها در کتابهای درسی پیدا نمیشود برخوردار نباشند و لاجرم به جوابهای ساده و کم هزینه قناعت کنند. 

اگر تمایل دارید که با مبانی علمی تفکر انتقادی آشنا شوید، ۸ مورد زیر را مطالعه کنید:
1️⃣ همه فرضیات را به چالش بکشید و آنها را زیر سوال ببرید (و این شامل همه فرضیات میشود).
2️⃣ قضاوت نکنید و همه داده ها را بیطرفانه بررسی کنید.
3️⃣ اگر شواهد جدید به دست آمدند، آمادگی تجدید نظر در نتیجه گیری قبلی خود را داشته باشید.
4️⃣ بر داده ها تاکید داشته باشید تا باورهای رایج. 
5️⃣ خود را برای آزمایش و بررسی بی پایان ایده ها آماده کنید، چون هر نتیجه جدید خود نیز قابل پرسش و آزمایش است.
6️⃣ از خطا نهراسید. این دیدگاه را داشته باشید که خطاها نیز داده های جدید هستند که باعث نتیجه گیری بهتر و پیشرفت میشوند. 
7️⃣ صادقانه و با فکر باز احتمالات و ایده های جدید را در نظر بگیرید، بدون اینکه لزوما آنها را بپذیرید.
8️⃣ در جستجوی ایده ها و رویکردهای جدید که دیگران آن را از دست داده اند باشید. 

@explorermindset 🌐 ذهن کاوشگر